27 februari 2005

RARE JONGENS, DIE KATHOLIEKEN


Katholicisme en protestantisme – het zijn totaal verschillende werelden.
Wat doet een protestant als hij zich niet langer kan vinden in wat zijn kerk zegt?
Precies, hij stapt over naar een andere kerk.
En wat doet hij als geen enkele kerk aan zijn wensen voldoet?
Dan sticht hij gewoon een eigen kerk.
Maar wat doet een katholiek in zo'n geval?
Die gaat klagen.
En blijft klagen.
En blijft klagen.
Maar hij stapt er niet uit.

Oké, ik geef toe dat dit beeld gechargeerd is. Het gaat eigenlijk alleen op voor protestanten en katholieken bij wie het geloof een belangrijke plaats in het leven inneemt. Is dat niet het geval, dan gedragen ze zich gelijk: ze komen niet meer in de kerk, of hooguit nog bij speciale gelegenheden: bruiloften, uitvaarten en Kerstmis.
Zelf ben ik ook niet zo'n fanatieke protestant meer. Maar protestant ben ik en blijf ik. En dus begrijp ik werkelijk niets van katholieken die klagen en klagen en toch blijven zitten.
Vind je het zo vreselijk dat een priester niet mag trouwen? Nou, dan word je toch gewoon oud-katholiek? Daar mag het wel.
Onlangs kwam de afdeling Rotterdam van de Mariënburgvereniging in het nieuws. Die voert een kaartenactie tegen een mogelijke promotie van bisschop Punt van Haarlem tot opvolger van kardinaal Simonis. Ten eerste: zouden ze echt denken dat het helpt? Wanneer heeft de Paus zich ooit iets aangetrokken van welke mening dan ook die in katholiek Nederland werd geventileerd? Ten tweede: de Paus was toch onfeilbaar? Dus als hij Punt tot aartsbisschop benoemt, dan benoemt hij per definitie de juiste persoon. Wat ben je als je daartegen protesteert? Precies, een ketter. Geef dat dan gewoon toe, en stap op!
Afgezien daarvan is de actie ook niet echt tactisch, omdat die het Vaticaan alleen maar extra op Punt attent maakt. Vind je Punt echt zo vreselijk? Doe het dan zo. Een externe redacteur van een tijdschrift vertelde mij ooit gniffelend dat hij in zijn studententijd in het Actiecomité Professor Jansen Moet Blijven had gezeten. Overal in de faculteit hingen hij en zijn bentgenoten affiches op: ‘Professor Jansen moet blijven!’ – met als gevolg dat professor Jansen een jaar later verdwenen was. Wat moet je dus doen om te zorgen dat Punt beslist géén aartsbisschop wordt? Voer een actie ‘Punt aartsbisschop!’ Overdrijf het desnoods een beetje: ‘Punt for Pope!’ Dán heb je tenminste een behoorlijke kans dat hij het niet wordt.

Maar waar ik echt helemaal niets van begrijp, dat zijn mensen die zich tot het katholicisme laten bekeren. Nee, geen kwaad woord over mensen die oprecht geloven dat de Paus onfeilbaar is, dat God niet wil dat je voorbehoedmiddelen gebruikt en dat de wijn echt verandert in het bloed van Christus. Die mensen horen in de katholieke kerk thuis en hebben de juiste keuze gemaakt. Het gaat mij om de mensen die een soort voorbehoud maken. Die begrijp ik niet. En ik begrijp de kerk ook niet, dat die ze accepteert.
Neem Gerard Reve. Dat de katholieke kerk die man geaccepteerd heeft is mij een compleet raadsel. Wou de kerk echt een signaal afgeven dat ze een homoseksuele leefwijze aanvaardt? En waarom moet iemand die schrijft dat hij verlangt naar geslachtsgemeenschap met God in de gedaante van een ezel, dat niet eerst publiekelijk herroepen voor hij wordt toegelaten? En waarom is hij niet geëxcommuniceerd toen hij begon te verkondigen dat Maria de vierde persoon Gods is? Dat is een ketterij die al op het concilie van Chalcedon van 451 is afgewezen!
Of neem Trouw-journaliste Monic Slingerland, die van gereformeerd katholiek is geworden en daarvan verslag heeft gedaan in Trouw en later in een boekje Word toch katholiek. Die vertelt dat ze een huilbui krijgt als haar vertrouwensman haar kapittelt omdat ze naar bed gaat met een man met wie ze niet gehuwd is. Ineens voelt ze zich afgewezen door de kerk waarin ze wilde worden opgenomen. Tragisch misschien – maar mag die kerk misschien eisen aan je stellen? De organisatie waar je intreedt, heeft toevallig wel een samenhangend stelsel van opvattingen. Die accepteer je of je accepteert ze niet. Je kunt er niet zomaar een paar uitkiezen die je bevallen, terwijl je de rest niet serieus neemt.

En zo las ik een week of wat geleden in Trouw weer wat flarden van interviews met mensen die zich onlangs tot het katholicisme hadden bekeerd. De een geloofde niet dat de Paus onfeilbaar was. De tweede nam de transsubstantiatie niet serieus. De derde vond dat de kerk op de verkeerde weg was door voorbehoedmiddelen af te wijzen. Ik las het stukje voor aan mijn vrouw en riep uit: ‘Wat hebben die in vredesnaam in die kerk te zoeken en waarom laat die kerk ze toe?’
‘Je bent ook een onverbeterlijke calvinist, hè,’ zei ze.
En ze had gelijk.


Sijtze Reurich

♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦