(32 ergerniswekkende stukjes, januari 1978) 1


Disclaimer

GEZONDE ONDERNEMINGSGEEST


Bruinisse was vroeger een klein vissersdorpje in de oosthoek van Schouwen‑Duiveland, van waaruit schipper Jumelet in zijn hulkje de stormen trotseerde om op ‘mossels’ te vissen, terwijl zijn eega, mevr. Jumelet‑Kik, thuis angstig zijn thuiskomst verbeidde.
Tegenwoordig is de beschaving ook hier doorgedrongen, en heeft het leven ook hier gecompliceerder gemaakt. Nog altijd is de grootste kerk in het dorp de Gereformeerde Gemeente. Nog altijd verbiedt de dominee (bijgenaamd Zorro, omdat hij altijd in het zwart loopt) zijn gemeentenaren het bezit van een televisie, daar ze daarmee tevens de wereldgelijkvormigheid in huis zouden halen. In menig tot deze kerk behorend gezin bevindt zich dan ook een kastje met klapdeurtjes. ’s Avonds gaan de gordijnen zorgvuldig dicht, zodat geen kiertje openblijft. Dan gaan de klapdeurtjes open, en gaat de televisie daarachter aan. Als er dan wordt gebeld, gaat eerst de tv uit, de klapdeurtjes gaan dicht, en dan pas wordt opengedaan.

Honden mogen niet meer los door het dorp lopen sinds de hond van de vorige burgemeester een paar kippen heeft doodgebeten. En er is een jachthaven gekomen. En nog een jachthaven. Er zijn zelfs plannen voor een derde. Er is een compleet bungalowdorp gebouwd, voor hetzelfde publiek als gebruikmaakt van de jachthaven, met een kanovijver, een manege, een winkelcentrum, een golfbaan en een zwembad. En er wordt intensief gebouwd: Bru is de laatste vijf jaar zeker verdubbeld in omvang en inwonertal.
Het gemeentehuis, waarin tevens een postkantoor is gevestigd, is te klein geworden. Daarom worden in de nieuwe wijk thans een nieuw gemeentehuis én een nieuw postkantoor gebouwd. Het nieuwe postkantoor is nauwelijks groter dan de ruimte die het oude ter beschikking had. Het heeft maar één loket, en met de postzakken zal men zo'n honderd meter over een tegelpaadje moeten sjouwen voor ze in het busje kunnen worden geladen.
De prijzen van de nieuwe huizen liegen er niet om. Recentelijk was ik in de gelegenheid eens binnen te kijken in een vrijstaande bungalowwoning in aanbouw. Een garage waar net een Mercedes in kan, maar meer beslist niet. Een klein hokje, bedoeld als schuur, dat alleen buitenom te bereiken is, een bijkeuken waar net een wasmachine kan staan, een klein hokje waarvan het mij niet duidelijk is of de wc of de ketel van de centrale verwarming erin komt te staan. Een open keuken in verbinding met een L‑vormige kamer, met een open haard in het midden. Visite die om de hoek zit, kun je niet zien. Dan is er beneden nog een gangetje, en een slaapkamertje van drie bij vier. Een deel van de kamer wordt weggenomen door de trap naar boven. Daar zijn twee slaapkamers en een klein hokje, waar net een douche en een toilet in kan, en beslist geen bad. Alle tussenwanden zijn van gipsplaat: als je ertegenaan valt, lig je aan de andere kant. De prijs? Vanaf ƒ 285.000,—.
Toen ik dat wist, nam ik eerbiedig de hoed af. Voor die prijs zo’n product te bieden, dat is nog eens gezonde Hollandse ondernemingsgeest! Bru wordt waarlijk opgestoten in de vaart der volkeren. De beschaving is hier werkelijk doorgedrongen.

Noot
  1. 32 ergerniswekkende stukjes was een bundel met mijn Woltersom-columns plus enkele artikelen die nog niet eerder waren gepubliceerd. Dit was een van de nieuwe artikelen

Z.B.H. Rademakers van Woltersom jr.

♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦