(Het Baltische Gebied, december 2008)
◄ Vorige pagina  Dit artikel is verdeeld over veertien webpagina’s.  Volgende pagina ►


Disclaimer

Stempels na 22 maart
De Litouwse stempels werden nog enige tijd doorgebruikt. Omdat de Litouwse plaatsnamen nogal afweken van de Duitse, werden op verschillende postkantoren noodstempeltjes gebruikt met de Duitse plaatsnaam (afbeelding 7). Ook werden hier en daar nog oude Duitse stempels teruggevonden en weer voor afstempelingen ingezet (afbeelding 8). Soms waren die heel oud. Nidden (Litouws: Nida) gebruikte een stempel dat nog van vóór de Eerste Wereldoorlog dateerde (Van Oosten, 2005).

De Litouwse naam voor Ruß is Rusnė. Het is de enige plaats waar men met het Litouwse stempel ging rommelen. De letters werden gekapt. Nu stond er ‘Rus’ en dat leek voldoende op de Duitse naam. Toch is ook hier een noodstempeltje ‘Ruß’ aangemaakt.



■ Afbeelding 7. Briefkaart van Šilutė naar Berlijn, 23 maart 1939. Naast het datumstempel Šilutė is een rechthoekig stempeltje met de Duitse naam Heydekrug geplaatst. Bovendien zien we nog een stempel ‘Das Memelland ist frei’. Aangezien de achterkant helemaal blanco is, was de ingedrukte zegel van 3 Pfennig, het drukwerktarief, voldoende geweest, en zit de opdrukzegel van 30 centų er voor spek en bonen op. Een interessante vraag: hoe was het de Berlijnse postzegelhandelaar Werner Schüler gelukt briefkaarten bedrukt met zijn adres binnen twee dagen in Šilutė te krijgen?


■ Afbeelding 8. Alweer een brief aan Werner Schüler met als datum 23 maart 1939. In tegenstelling tot de brief van afbeelding 6 is deze brief afgestempeld met een oud stempel Memel * * b. Het luchtpoststrookje is nog Litouws. Het tarief voor een binnenlandse luchtpostbrief was 17 Pfennig. Omgerekend is dat 43 centai. Met 60 centų is de brief dus overgefrankeerd

Na vier filatelistische producten wordt het tijd voor een niet-filatelistische briefkaart met gewone Litouwse zegels (afbeelding 9).


■ Afbeelding 9. De afzender van deze kaart van Memel naar Berlijn van 24 maart 1939 had geen filatelistische bedoelingen. Even in het kort de strekking van de boodschap op de achterkant: ‘Er is hier een hoop veranderd. De straten zijn vol Duitse militairen. Verschillende mensen die de afgelopen jaren naar Duitsland zijn geëmigreerd, komen ineens terug. Kom jij ook terug?’
Niettemin is de kaart zwaar overgefrankeerd. 15 centų voor een binnenlandse kaart was genoeg geweest. Waarschijnlijk had de afzender geen flauw idee wat er in de nieuwe tijd op zo’n kaart moest en heeft maar flink wat zegels geplakt. Dan was het in elk geval genoeg


Sommige teruggevonden stempels bleven tot in 1944 in gebruik; andere werden later in 1939 vervangen door stempels van een type dat toen elders in Duitsland gebruikelijk was. De eerste nieuwe stempels (voor Memel en Heydekrug) kwamen al op 31 maart 1939.
In afbeelding 10 ziet u een stempel Memel 1 van het nieuwe type.


■ Afbeelding 10. Ansichtkaart van Memel naar Tromsdorf (in Saksen-Anhalt), 6 juli 1942. De stempels van het oude type waren langebalkstempels, die van het nieuwe type kortebalkstempels





1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14