(Nederlandsch Maandblad voor Philatelie, november en december 1990)
◄ Vorige pagina  Dit artikel is verdeeld over zestien webpagina’s.  Volgende pagina ►



Disclaimer

Sovjet-Letland
De herovering van Letland door de Sovjet-Unie betekende een nieuwe golf van deportaties, nu van ieder die verdacht werd van samenwerking met de Duitsers. Daarbij werden geen halve maatregelen genomen. De complete bevolking van de Kurländische Kessel bijvoorbeeld verbleef enkele jaren in kampen in de buurt van Moermansk. De meeste gedeporteerden mochten – als ze het wisten te overleven – in de loop der jaren wel terugkeren. Maar intussen werd de vestiging van mensen uit de andere Sovjetrepublieken sterk aangemoedigd. Ook veel Letten die al sinds de Oktoberrevolutie buiten Letland woonden en hun taal vrijwel hadden verleerd, keerden terug. Zij vormden de harde kern van de Letse communistische partij (afbeelding 67).
De oorlog was nog niet voorbij of Letland moest het stadje Abrene met omgeving afstaan aan de Groot-Russische provincie Pskov. De plaats kreeg haar oude naam Pytalovo terug. Het gebeurde op 23 augustus 1944, toen de Duitsers nog in Koerland zaten!6


■ Afbeelding 67. Ārvids Pelče (1899-1983), partijleider in Letland en later lid van het Politbureau, op een envelop met ingedrukt zegel. De postzegel heeft ook een Lets motief: maarschalk Iwan Bagramjan (1897-1982) vervulde een belangrijke rol bij de strijd tegen de Duitsers in Letland en was in de periode 1945-1954 opperbevelhebber in het Baltisch gebied

De collectivisatie van de landbouw werd met geweld afgedwongen. Daarnaast breidden de Sovjets de industriële sector uit. Net als in Litouwen was er in Letland een verzetsbeweging, die tot ver in de jaren vijftig actief bleef. Maar op den duur was het verzet niet meer vol te houden. Bovendien verminderde de repressie na de dood van Stalin.

Het tegenwoordige Letland telt 2,5 miljoen inwoners. Daarvan wonen er bijna een miljoen in de hoofdstad Rīga (afbeelding 68). De andere ‘grote’ steden – Daugavpils met 128.000, Liepāja met 114.000, Jelgava met 72.000 en Jūrmala met 65.000 inwoners – vallen daarbij in het niet. Met een oppervlakte van 64.500 km² is Letland anderhalf maal zo groot als Nederland.


■ Afbeelding 68. Envelop met afbeelding van de Kruittoren in Rīga, verzonden van Ludza naar Rīga, 20 april 1968

De grote tragiek van Letland is dat nog maar net iets meer dan de helft van de inwoners Lets is. Meer dan dertig procent van de bevolking is Russisch; de overige inwoners spreken vooral Wit-Russisch, Oekraïens en Pools. In veel steden, waaronder Rīga, vormen de Russen de grootste bevolkingsgroep.
Vandaar dat Letland weliswaar onlangs aangekondigde dat het de Sovjet-Unie liever vaarwel zou willen zeggen, maar minder hard lijkt te lopen dan Litouwen, dat met tachtig procent Litouwse inwoners minder rekening hoeft te houden met binnenlandse tegenstand.

Noot
  1. Op 5 oktober 1946 deed de Letse Sovjetrepubliek officieel afstand van het gebied; deze beslissing werd bekrachtigd door de Opperste Sovjet op 19 oktober 1946. Overigens heette Abrene vóór 1938 Jaunlatgale. De vele naamsveranderingen behoren tot de charmes van dit verzamelgebied.




1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16