(Nederlandsch Maandblad voor Philatelie, juli/augustus en september 1990)
◄ Vorige pagina  Dit artikel is verdeeld over twintig webpagina’s.  Volgende pagina ►



Disclaimer

Litouwen en Polen
Na een korte periode van onderlinge strijd onder de Litouwse adel deed Polen zijn rechten gelden. Kazimieras, een zoon van Jogaila, werd aartshertog van Litouwen (1440-1492). Na de dood van Jogaila’s opvolger Władysław III in 1444 (Jogaila zelf was in 1434 gestorven) koos de Poolse adel Kazimieras tot koning van Polen onder de naam Kazimierz IV. Een van zijn zonen, ook Kazimierz geheten, is later heilig verklaard en werd de schutspatroon van Litouwen (in het westen noemt men hem Sint Casimir; afbeelding 9).


■ Afbeelding 9. Sint Casimir (1458-1484), schutspatroon van Litouwen, op een postzegel van het Vaticaan van 14 december 1959. De 500e geboortedag van de heilige viel in 1958. Curieus dat de zegel pas eind 1959 verscheen


Het lot van Litouwen was nu verbonden met dat van Polen. De volgende heersers combineerden allen de functies van aartshertog van Litouwen en koning van Polen. In 1569 werd formeel vastgelegd dat Polen en Litouwen een personele unie vormden. Polen werd de overheersende partner, vooral toen het Litouwse rijk in het oosten begon af te kalven. Alle gebieden die op de Tartaren waren veroverd werden één voor één door Rusland ingenomen. Wel wisten de gecombineerde Litouws/Poolse troepen in 1569 terreinwinst te boeken in het noorden; het gebied dat later Estland en Letland zou worden, werd veroverd op de Russen. In de zeventiende eeuw ging het gebied echter weer verloren aan Zweden.

1655 was voor Litouwen een rampjaar. Het werd in het oosten aangevallen door de Russen, die Vilnius met de grond gelijk maakten, en in het noorden door de Zweden. Litouwen capituleerde, maar Polen vocht door en versloeg de Zweden in de slag bij Częstochowa (1656). Polen en Litouwen kregen ook daarna geen rust en moesten zich achtereenvolgens verdedigen tegen de Turken, weer de Zweden en weer de Russen. In 1773 was het afgelopen. Grote stukken van Polen werden opgedeeld tussen Rusland, Pruisen en Oostenrijk. De oostelijke provincies van Litouwen vervielen aan Rusland. In 1792 verdween Polen geheel van de landkaart, en kreeg Rusland ook de rest van Litouwen.





1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20